Şerefe!

Uykumun arasında açık kalmış televizyondan kulağıma çalınıyor "Vedat Milor gitti, yedi, içti ve yazdı. Akdeniz Lokanta ve Şarap Rehberi, İtalya... NTV Yayınları imzalı... Tüm kitapçılarda!" Uyku sersemi duyduğum cümleler bunlar... İçimdense senkronize bir şekilde şunu söylüyorum "Hala alamadın gitti Zeren bu kitabı. Bu kadar da meraklısın güyya İtalya'ya, şaraplara... Yarın ilk işin olsun!"

Yarın oluyor ama ilk işim yine bu olmuyor! Bir kitapçıya uğrayacak fırsatı bulamıyor ve 'ilk fırsatta' dediğim belirsiz bir zamana erteliyorum bir kez daha.

Ve tüm bu ertelemelerin, fırsatsızlıkların da bir nedeni olduğunu gösterdi yine hayat bana. 30'una adım atmak üzere olan ufak(!) bir kız çocuğunun ellerine pazar akşamı doğum günü armağanı olarak bırakılan güzel bir kitapçı paketinin içinden fırlayıverdi, uykumda bile almam gerektiğini kendime söylediğim bu kitap.

Güzel arkadaşlarım var benim. Düşünceli, samimi, candan... Aslı Çarşamba günü olan doğum günümü birlikte kutlayamayacağımız için pazar günü hep birlikte organize olmuşlar ve güzel bir film keyfi sonrasında süpriz yaparak öncelikle varlıklarıyla mutlu etmenin hediyesini verdiler bana. Sonra da rengarenk torbaların içinde kendi düşünceli hediyelerini...

İşte bunlardan biriydi Vedat Milor'un Akdeniz Lokanta ve Şarap Rehberi-İtalya. "Biz sana bunları hediye ederek kendi geleceğimize yatırım yapıyoruz" diye espiriyi patlattı Ari. Birlikte tadacağımız, pişireceğimiz lezzetlerin hayali uçuştu o an hepimizin kafasında, kimileri söze döküldü hatta. Bense bilmeye, öğrenmeye aç, dolanmak istedim hemen kitabın satırlarında. Karıştırdım sayfalarını rastgele. Önsözdeki samimi ifadelerini okudum Vedat Milor'un. Sonra sofrada uzun bir Vedat Milor ve yemek muhabbeti açılıverdi. Farklı damak tatları, farklı beklentiler, yeniliklere açık olma, olmama...

Vedat Milor, pek çok insan gibi yazılarından önce televizyon programıyla tanıdığım bir isim oldu benim de. Zaman içinde izledikçe ve okudukça da saygımın arttığı, bilgisini ve fikirlerini önemsediğim bir isim... Samimi ve dürüst yaklaşımıydı sanırım her şeyden önce önemseten. Restoran reklamı yapma amaçlı bir program yapmıyor olmasıydı. Lezzetin peşinde koşan ve onu yakalayamadığı anda da ne kadar fiyakalı bir restoranda da olsa bunu paylaşan bir isimdi. Çok lüks bir lokantada da beğendiği şeye gösterdiği hürmet aynıydı, son derece salaş bir esnaf lokantasında da.

Peşinde koştuğu şeyin salt yemek olmadığını, bir hayat tarzı olduğunu hissettirdi hep bana. Yemeğin sanattan farkı olmadığını, nasıl bir sanat eserinden zevk alınırsa yemekten de benzer bir hazzın beklenmesi gerektiğini, iyi bir yemeğin hayattan alınan hazzı arttıracağını tüm samimiyetiyle hissettirmesi... Üstelik bunun için illa ufak bir servet ödemeniz gereken yemekleri yemenizin de gerekmediği, çok sıradan ufacık bir esnaf lokantasında da o hazzı yakalayabileceğiniz gerçeğini yansıtması, tek bir şartla... İşinin ehli ve yaptığını iyi yapan bir yer olması şartı...

Kitabında da benzer samimiyeti yakalayacağımı tahmin ediyordum ki yanılmamışım. Üstelik bu yaşam tarzının satırlara dökülmüş halini okuyabilmek de büyük keyif oldu. Neden İtalya sorusunun cevabı, kendi hayat görüşünü de anlatan şu satırlarda gizli aslında:

"Globalizasyon denen girdabın içine düşmüş ve içini hırs bürümüş bizler hayata daha çok 'varmak istediğimiz son nokta' açısından yaklaşırız. Maddi güç, iktidar vs. Düz bir yolda ilerlerken önümüze çıkan engeller keyfimizi kaçırır, moralimizi bozar ve bazen hastalanmamıza yol açar. Bu arada yaşadığımız 'an'dan da pek keyif almayız çünkü kafamızda hep nihai amaç vardır ve etraftaki güzellikleri algılama yeteneğimiz biraz körelmiştir.

İşin kötüsü o nihai amaca ulaşsak bile onun zevkini çıkaramayız çünkü onun yerine hemen yeni bir amaç geçer ve aynı stres dolu süreç yeniden başlar.

İtalyan tarzı hayat bunun tersidir.

Önemli olan nihai amaç değil, süreçtir. İnsanlar süreçten zevk almayı yani etrafındaki her şeyden güzellikler üretmeyi bilir. Yaşanan her an bu açıdan başka bir amaca yönelik bir araç değil, nihai amacın ta kendisidir.

...Daha da anlamlısı bu yaşam tarzını cömertçe 'paylaşma'. Akdeniz yaşam tarzı bu anlamda son derece demokratik çünkü güzellik ve yaşam sevgisi bulaşıcı. İtalyanlar bir masada yalnız yemek yiyen bir turist görünce bile dayanamaz ve onu masalarına davet ederler. Manzaralı lokantalarında en güzel masalara kendileri oturmaz, onları turistlere bırakırlar. Kendileri de daha çok gruplar halinde ve genellikle üç kuşak bir arada yemek yer ve ortaya gelen her yemeği paylaşırlar."

Kitap pazardan beri elimden hiç düşmedi. Paylaşılması gereken o kadar keyifli anektotlar var ki... Bölge bölge ilerlediği kitapta her şehrin yemek-lokanta-şarap kültürüne giriş yapmadan o bölgeyle ilgili keyifli anılarını da paylaşmış Milor. İçlerinde gülümseten, düşündüren, keyiflendiren bir dolu an mevcut.

Örneğin Roma yazısında anlattığı bir anısında geçen konuyu düşünmeden edemiyorum. Biri İtalyan, biri Amerikalı iki arkadaşıyla Roma sokaklarında dolaşırken 'şehirlerin efsunlu kelimeleri' üzerine konuşuyorlar. İtalyan arkadaşı her şehrin, o şehri tanımlayan efsunlu bir kelimesi olması gerektiğini söylüyor ve Amerikalı'ya soruyor "New York'unki ne sence" diye. Kadın "başarmak" cevabını veriyor. "Başarıya şartlanmış bir kültür bizimki. Winner'lar ve loser'lar, kazananlar ve kaybedenler diye insanları ikiye ayırırız. Herkes başarmak ve kazananlar arasına girmek ister. Para, mevki, aşk, spor..."

Bunun üzerine dayanamayıp Roma'nın kelimesini soruyor İtalyan arkadaşına Vedat Milor ve tek bir kelimeyle "seks" cevabını alıyor ondan. "Bizim için bir oyun gibidir seks" diyor "Onu aramak, bulunca bir tartıdan geçirmek, bazen kabul etmek, bazen ise reddetmek... Dediğim gibi en eğlenceli ve hayatta hepimize en haz veren oyundur seks."

Bense bu satırları okuduğumdan beri İstanbul'un efsunlu kelimesini düşünüyorum. Ve yine gidip gelip son zamanlarda sürekli takıldığım bir kelimeye çarpıyor zihnim... Tutku... Bu şehirde kafamı nereye çevirsem tutku zerreciklerine rastlıyorum. Kavga eden minibüs şöforlerinin tartışmasında tutku var. Deniz kenarında öpüşen çiftin dudaklarında da... İyi olanı da kötü olanı da besliyor bu şehrin tutkusu.

Peki ya sizce? Sizce bu şehrin kelimesi ne?