"Son Veda" ve Bende Kalanlar

"Yazının henüz icad edilmediği zamanlarda insanlar birbirlerine mektup yazmak yerine taşları kullanırlarmış. Vermek istediğin taşın rengi, şekli senin o insana hissettiklerini anlatan bir işaret, bir söz olarak sayılırmış."


Cumartesi akşamı izlediğim olağanüstü filmden, aklımda kalan olağanüstü bir sahneye ait bir bölümdü bu. O kadar garip ki, filmden çıkıp elim en sevdiğimin elinde İstiklal'in o mahşer kalabalığına karışırken şunu düşündüm: Hepimiz çoğunlukla çocukluğumuzda olmak üzere gittiğimiz yerlerden, sahil kasabalarından, sivri kayalıkların arasından envai çeşit taş toplar, koleksiyon yapar ama sevdiklerimize de en sevdiğimiz taşı bir sevgi gösterisi olarak vermekten geri durmazdık. Kimbirlir dedim kendi kendime, belki de içimizden bir yerlerden nesiller nesiller önceki atalarımızın bu mesajlaşma, yazışma, duygu paylaşma tekniğini biliyoruzdur ve ne zaman bir taş yığını görsek elimizi atıp en beğendiklerimizi seçmek istememizin bir nedeni de budur.

İnsanoğlunun taşlarla olan ilişkisi sadece bu kadarla da kalmıyor aslında. Kızılderili inanışlarına göre insanın doğum tarihi o insanın yaşamına dair özel bir şifre taşır. Ve insanın varoluşunu, ruhsal ve zihinsel dengesini destekleyen, enerjisini bütünleyen doğal materyaller mevcuttur. Taşlar bunların başında gelir. Her insanın kendi doğum tarihiyle belirlenen, üzerinde taşıdığı takdirde etkisinden maksimum düzeyde faydalanacağı taşlar vardır.

Benim taşım yeşim taşı. Pırıl pırıl yeşilliğiyle kalbimin üzerinde, adeta tenimden bir parça gibi... Dengeli ve iyileştirici bir renk olan yeşilin şifasını akıtıyor tenimden içeri. Aşırıya kaçan duygusallıkları dengeler diyor Yeşim taşıyla ilgili bir açıklamada. Nasıl da ihtiyacım olan, nasıl da bir parçam olması gerektiğini gösteren bir özellik.

Ama dönelim yine en başa. Yani ufacık bir bölümünden örnek verdiğim o muhteşem filme. 2008 yapımı bir Japon filmi olan ve 2009 Oscarlar'ında En İyi Yabancı Film Oscar'ını Japonya'ya götüren Son Veda (Okuribito)'nın Türkiye'de vizyona girmiş olma şansını ne yapın edin kaçırmayın. İzlememiş olmanın hayatınızda yaratacağı boşluğun farkında olmayabilirsiniz ama izledikten sonra içinizde bir yerlerde kapatacağı boşluklarınızı görüp bir kere daha sanatın ve sinemanın iyileştiriciliğine şükredeceksiniz.

Ölmüş insanları, çıkacakları bu yeni ve bilinmez yolculuğa hazırlayan ve bu insanların, belki de hayatlarında hiç olmadıkları kadar güzel görünmelerini sağlayarak onları tabuta yerleştiren bir adamın hikayesi Son Veda. Ama bilin ki asla ve asla sadece bu kadar değil. Çok güzel bir hikaye, etkileyici bir kurgu, olağanüstü müzikler ve düşündüren bir felsefe...

Filmin baş kahramanı Masahiro Motoki'nin bir söyleşisinde söylediği cümleleri çok önemsiyorum:

"15 yıl kadar önce Hindistan’a gittiğimde, Hindistan’da yaşam ve ölümün uyum içinde ve doğal bir şekilde bir arada var olduğunu görmüş ve çok duygulanmıştım. İkisine de insan yaşamında eşit değerde davranılıyordu.Nehirde kendilerini yıkayan ve süsleyen insanların yanında, cenaze düzenleyen ve ölüleri gönderen insanlar vardı. Orada ölüm ve yaşam dengeli bir şekilde birlikte var. Bu olayları görerek büyülendim... Hindistan’a yaptığım yolculuktan beri, hayatın ve ölümün anlamının yan yana durduğunu düşünüyorum. Çocuğum doğduğunda, karımın yanındaydım. Çocuğumun doğduğunu görünce hayatın ve ölümün ne kadar yakın olduğunu anladım. Çocuğumun doğduğunu gördüğüm için çok mutluydum, daha mutlu olamazdım. Ama aynı zamanda ölümün de doğumla aynı derecede önem taşıdığını fark ettim."

Geçen gün çok sevdiğim bir dostumla konuşurken bana söylediği bir cümleyi hatırlattı bu okuduklarım. "Yaşamı bu kadar kutsallaştırmamak lazım Zeren" demişti. "En sevdiklerimizin ölümü dahi olsa ölüm bile bazen insanlara çok şey kazandırır".

Fiziksel ya da psikolojik pek çok sorunumuzun altında ölüm korkumuzun yattığının ne kadar farkındayız acaba? Mesela öleceğini öğrenen bir insanın yaşadığı özgürleşme çok dikkatimi çeker benim. Öleceğini öğrendiği andan itibaren aslında gerçekten yaşaması gerektiği gibi yaşamaya başlar. Yapmak isteyip de yapamadığı herşeyi yapmaya başladığı andır ölümünü öğrendiği an. Peki neden bunu beklemek gerek? Bunun gerek olduğuna kendimizi inandıran da sadece bizleriz aslında.

Bence kendinize bir iyilik yapın. Bu filmin oynadığı size en yakın sinemalardan birine gidip en azından iki tane bilet alın. Ve çok sevdiğiniz birine aldığınız bu biletlerden birini hemen bugün armağan edin. Biletin üzerinde bir yere de "bu filmi seninle izlemek istiyorum" yazın. Ya da ben böyle detaylara gelemem derseniz, sadece ve sadece gidin ve izleyin. Ama ne yapın yapın, izleyin!